Zzp’ers laten dit jaar gemiddeld €4.800 belastingvoordeel liggen door onbenutte jaarruimte

Zelfstandig ondernemers laten dit jaar massaal belastingvoordeel liggen doordat ze hun jaarruimte niet benutten. Dat blijkt uit nieuw pensioenonderzoek van Knab onder 1.055 zzp’ers. Gemiddeld loopt een ondernemer in 2025 € 4.800 netto voordeel mis. Omgerekend naar de landelijke zzp-populatie gaat het om ruim € 4,5 miljard per jaar.

Slechts 4% van de ondervraagde ondernemers benut dit jaar zijn jaarruimte volledig. 50% doet er helemaal niets mee. De belangrijkste reden: onbekendheid. Meer dan de helft (54%) weet niet precies wat jaarruimte betekent.

Belangrijkste bevindingen uit het onderzoek

- Gemiddelde jaarruimte: € 15.000 per zzp'ers
- Gemiddeld misgelopen netto belastingvoordeel door onbenutte jaarruimte: € 4.800 per zzp'er
- Onbekendheid grootste oorzaak samen met 'vertrouwen op ander vermogen/inkomen
- 52% zou 'zeker' in actie komen als ze zouden horen dat ze gemiddeld honderden tot duizenden euro's aan voordeel laten liggen
- Grote kennisverschillen over fiscale opties per winstniveau
- Misverstand over dat jaarruimte benutten alleen belastinguitstel is

Wat is jaarruimte?

Jaarruimte is het bedrag dat ondernemers fiscaal voordelig mogen inleggen voor hun pensioen. De inleg is aftrekbaar in box 1, waardoor zij direct minder belasting betalen. Over de latere uitkering wordt op dat moment wél inkomstenbelasting geheven.

Volgens Oskar Barendse, financieel expert bij Knab, leeft er veel misverstand: “Veel ondernemers denken dat jaarruimte alleen belastinguitstel is. Maar dat klopt niet. Je betaalt nu - vaak in de duurste jaren van je leven - minder inkomstenbelasting. Tijdens je pensioen betaal je over de uitkering wel belasting, maar vaak tegen een lager tarief. Het voordeel is dus heel concreet en heel direct.”

Ondernemers komen pas in beweging bij concreet voordeel

Respondenten kregen de stelling voorgelegd: “Stel dat je hoort dat zzp’ers jaarlijks honderden tot duizenden euro’s aan belastingvoordeel laten liggen door geen gebruik te maken van hun jaarruimte. Zou dat jou stimuleren om actie te ondernemen?”

- 52% zegt “zeker wel”
- 33% zegt “misschien”
- Slechts 15% geeft aan dat het niets verandert

Grote kennisverschillen per winstniveau

Kennis over fiscale regelingen groeit sterk mee met de winst. Bij een winst onder € 30.000 kent slechts een minderheid begrippen als jaarruimte of lijfrente. Bij winsten boven € 70.000 kent ruim 70% de begrippen.

Onzekerheid over pensioen groot, vooral onder veertigers

Hoewel zzp’ers vaak wel iets opbouwen voor later, heeft slechts 58% een goed beeld van hun toekomstige pensioeninkomen. Vooral ondernemers onder de 50 jaar missen overzicht. Juist de groep die nú belangrijke keuzes moet maken.

Lijfrente-gebruikers ervaren opvallend meer rust

Uit het onderzoek blijkt dat ondernemers die (ook) via lijfrente opbouwen zich financieel zekerder voelen:

- 52% van de lijfrente-gebruikers voelt dat het pensioen goed geregeld is
- Bij zzp’ers zonder lijfrente is dat slechts 22%
- Stress over pensioen komt twee keer zo vaak voor bij ondernemers zonder lijfrente

Veel spijt over late start

44% van de zzp’ers zou – als ze de tijd terug konden draaien – eerder starten met pensioenopbouw. Ondernemers die later beginnen leggen uiteindelijk een groter percentage van hun inkomen in, wat duidt op “achterstallige inhaaldrang”.

Onderzoeksverantwoording

Het onderzoek is uitgevoerd in november 2025 onder 1.055 zelfstandig ondernemers. De analyses richten zich op zzp’ers zonder baan in loondienst naast hun onderneming en die nog niet met pensioen zijn. Voor het berekenen van de gemiddelde jaarruimte zijn alleen ondernemers meegenomen die daadwerkelijk jaarruimte hebben (circa 80% van alle respondenten). Op basis van opgegeven winst, aftrekposten, fiscale schijven en daadwerkelijke benutting is het misgelopen netto belastingvoordeel vastgesteld.