Duurzaamheid in beweging: Europa als koploper van de mobiliteitsontwikkeling

De afgelopen jaren heeft Europa zich aan de spits geplaatst van de wereldwijde inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, verkeersopstoppingen in steden aan te pakken en de levenskwaliteit te verbeteren. Een van de meest ingrijpende veranderingen in deze overgang is de opkomst van autodelen en nieuwe mobiliteitsdiensten. Deze innovaties zijn niet louter een gemak voor tech-savvy stedelingen, maar vormen een tastbare inzet voor duurzame mobiliteit. Ze veranderen fundamenteel hoe Europeanen zich verplaatsen, wonen en hun stedelijke omgeving beleven.

Een strategische koerswijziging in stadsvervoer

Autodelen, carpoolen of netwerken van e-scooters en Mobility-as-a-Service (MaaS)-platformen kenmerken een duidelijke breuk met het traditionele privé-autobezit. In dichtbevolkte stedelijke gebieden, waar congestie en luchtvervuiling hardnekkige problemen zijn, bieden deze diensten een flexibel, efficiënt en minder belastend alternatief.

Uit onderzoek blijkt keer op keer dat één gedeeld voertuig tot wel zestien privéauto’s kan vervangen. Dat verlaagt het aantal voertuigen op de weg, maakt publieke ruimte vrij en vermindert de uitstoot. Daarnaast stimuleren gedeelde mobiliteitsoplossingen een multimodale manier van reizen, waarbij fietsen, wandelen en openbaar vervoer een vanzelfsprekend onderdeel van het dagelijks patroon worden. Dit verkleint niet alleen de ecologische voetafdruk, maar draagt ook bij aan gezondere en leefbaardere steden.

In lijn met de Europese Green Deal

De Europese Unie wil tegen 2050 klimaatneutraal zijn. De transportsector, nu goed voor zo’n 25% van de EU-uitstoot, speelt daarin een sleutelrol. Autodelen en nieuwe mobiliteitsdiensten leveren een cruciale bijdrage door:

● Stedelijk vervoer te verduurzamen: steeds meer gedeelde wagenparken zijn elektrisch, wat de uitstoot verder terugdringt.

● Middelen efficiënter te benutten: gedeelde voertuigen worden intensiever gebruikt, waardoor materialen en energie over hun levensduur beter worden benut.

● Gedragsverandering te stimuleren: door de overstap van bezit naar gebruik wordt mobiliteit duurzamer en komt de nadruk te liggen op behoefte in plaats van eigendom.

Een nieuw mobiliteitsecosysteem

Steden in Europa grijpen de kansen van digitale innovatie in mobiliteit aan. Platforms die meerdere vervoersvormen samenbrengen (zoals autodelen, fietsdelen en openbaar vervoer) maken het plannen en betalen van reizen flexibel. Deze gebruikersgerichte aanpak verlaagt de drempel om voor duurzame opties te kiezen, zodat dit de regel wordt in plaats van de uitzondering.

Deze vernieuwingen gaan echter verder dan alleen gemak. Ze bieden concrete, dagelijkse voordelen: slimmer geplande reizen die tijd besparen en aanzienlijk lagere mobiliteitskosten door de overstap van autobezit naar flexibele pay-per-use-diensten. In een tijd waarin de kosten van het stadsleven blijven stijgen, betekenen zulke besparingen een echte verbetering van de levenskwaliteit.

Bovendien stimuleert de opkomst van deze diensten de lokale economie en ontstaan er nieuwe banen in mobiliteitstechnologie, vlootonderhoud en stedelijke planning. Ook ontstaan er nieuwe publiek-private partnerschappen, waarbij gemeenten en aanbieders samen werken aan slimmere en groenere vervoerssystemen.

Uitdagingen en toekomstbeeld

Ondanks alle kansen zijn er ook uitdagingen. Onzekerheid over regelgeving, ongelijke infrastructuur en vragen rond gegevensdeling en privacy vragen om oplossingen. Daarnaast moeten de voordelen van gedeelde mobiliteit eerlijk terechtkomen bij alle bevolkingsgroepen en regio’s, niet alleen in stadscentra of welvarende wijken.

Om de duurzame belofte waar te maken, moeten autodelen en mobiliteitsdiensten worden ingebed in een samenhangend vervoersbeleid dat inzet op toegankelijkheid, klimaatbestendigheid en stedelijke vernieuwing.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Autodelen en nieuwe mobiliteitsdiensten zijn geen wondermiddel, maar wel krachtige instrumenten in Europa’s gereedschapskist voor duurzame mobiliteit. Ze markeren de overgang van een autogerichte naar een mensgerichte, milieubewuste toekomst. Door deze diensten te omarmen verplaatsen Europese steden niet alleen mensen, maar zetten ze stappen naar een duurzamere, inclusievere en dynamischere stedelijke toekomst.

Om dit waar te maken, heeft elke partij een rol. Steden moeten deze diensten opnemen in hun mobiliteitsplannen om toegankelijkheid en samenhang te waarborgen. Bedrijven kunnen de overgang versnellen door gedeelde en elektrische oplossingen in hun wagenparken te introduceren. En burgers worden uitgenodigd om de voordelen zelf te ervaren door tijdens deze actieweek gedeelde mobiliteitsopties uit te proberen. Samen creëren deze keuzes het momentum dat nodig is om de mobiliteit in heel Europa opnieuw vorm te geven.

Door Ahmed Mhiri, CEO van Free2move